1683 Viyana Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa'daki genişleme döneminin son büyük taarruzu olarak kabul edilir. Osmanlı ordusu, II. Viyana Kuşatması olarak bilinen bu harekâtla Avusturya’yı ele geçirmeyi hedeflemiş, ancak Avrupa devletlerinin birleşmesiyle sonuç Osmanlılar aleyhine dönmüştür.
1. Osmanlı ve Habsburg Rekabeti
1.1. Osmanlı’nın Avrupa’daki Genişlemesi
yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu, Avrupa’da büyük ilerlemeler kaydetmişti.
Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1529’da ilk kez Viyana kuşatılmış ancak başarısız olunmuştu.
Avusturya ile Osmanlı arasında uzun yıllar süren savaşlar sonucunda, Osmanlılar Macaristan’ın büyük bir kısmını ele geçirdi.
1.2. Habsburgların Güçlenmesi ve Viyana’nın Önemi
Habsburg Hanedanı, Osmanlı'nın Avrupa'daki en büyük rakiplerinden biriydi.
Viyana, Habsburg İmparatorluğu’nun en önemli kalesiydi ve Osmanlılar için Avrupa’ya açılan bir kapı niteliğindeydi.
Şehir, Osmanlı için hem siyasi hem de ekonomik anlamda stratejik bir hedefti.
2. Osmanlı’nın Viyana Seferi
2.1. Osmanlı Ordusunun Hazırlıkları
1683 yılında Osmanlı padişahı IV. Mehmet'in emriyle büyük bir ordu Viyana üzerine gönderildi.
Ordunun başında Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa bulunuyordu.
Osmanlı ordusu yaklaşık 150.000 askerden oluşuyordu ve destek birlikleri de Macaristan üzerinden Viyana’ya doğru ilerledi.
2.2. Kuşatmanın Başlaması (14 Temmuz 1683)
Osmanlılar 14 Temmuz 1683’te Viyana’yı resmen kuşattı.
Şehrin surları güçlüydü ve Avusturya birlikleri büyük bir direniş gösterdi.
Osmanlı ordusu tüneller kazıp surları havaya uçurmayı planladı ve ağır toplarla şehre saldırdı.
3. Avrupa’nın Birleşmesi ve Osmanlı’nın Yenilgisi
3.1. Lehistan ve Kutsal Roma İmparatorluğu’nun Müdahalesi
Osmanlıların Viyana’yı ele geçirmek üzere olduğu haberi Avrupa’ya yayıldı.
Lehistan Kralı III. Jan Sobieski, Papa’nın çağrısıyla Osmanlı’ya karşı büyük bir ordu topladı.
12 Eylül 1683’te Lehistan, Saksonya ve Bavyera güçlerinden oluşan 80.000 kişilik bir Hristiyan ordusu Osmanlılara saldırdı.
3.2. Osmanlı Ordusunun Bozguna Uğraması (12 Eylül 1683)
Lehistan süvarileri (Hussarlar), Osmanlı hatlarına büyük bir saldırı düzenledi.
Osmanlı ordusu panik içinde geri çekilmeye başladı.
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, kuşatmayı bırakmak zorunda kaldı ve Osmanlı ordusu ağır kayıplar vererek geri çekildi.
4. Viyana Kuşatmasının Sonuçları
4.1. Osmanlı’nın Avrupa’daki Geri Çekilişi Başladı
1683 Viyana yenilgisi, Osmanlı’nın Avrupa’daki genişlemesinin sona erdiğini gösterdi.
Osmanlı Devleti, bundan sonra Avrupa’da savunma pozisyonuna geçti.
1699 Karlofça Antlaşması ile Osmanlı büyük toprak kayıpları yaşadı.
4.2. Avrupa’da Osmanlı Karşıtı Kutsal İttifak Kuruldu
Viyana zaferinden sonra Avusturya, Lehistan ve Venedik gibi devletler Osmanlı’ya karşı birleşti.
Osmanlı’ya karşı Kutsal İttifak adı verilen bir askeri birlik oluşturuldu.
Bu ittifak Osmanlı’yı 18. yüzyıla kadar büyük bir tehdit altında bıraktı.
Sonuç
1683 Viyana Kuşatması, Osmanlı’nın Avrupa’daki en büyük askeri girişimlerinden biri olsa da, büyük bir yenilgiyle sonuçlandı.Bu yenilgi, Osmanlı’nın Avrupa’da gerilemeye başladığı dönemin başlangıcı oldu ve Osmanlı Devleti artık savunma pozisyonuna geçti.