1902 yılında imzalanan Trojan Antlaşması, İngiltere ve Boer Cumhuriyetleri (Transvaal ve Orange Free State) arasında yapılan İkinci Boer Savaşı’nı sona erdiren tarihi bir antlaşmadır. Bu antlaşma, Güney Afrika tarihinin önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. İngiltere’nin Güney Afrika üzerindeki hâkimiyetini pekiştiren bu barış anlaşması, aynı zamanda bölgedeki ekonomik ve siyasi dengeleri de kökten değiştirmiştir.
İkinci Boer Savaşı’nın Arka Planı
1. Savaşın Sebepleri
Ekonomik Çıkarlar: Güney Afrika’da altın ve elmas rezervlerinin keşfi, İngiltere ile Boerler arasındaki gerilimi artırdı.
Sömürgecilik Rekabeti: İngiltere’nin sömürgecilik politikaları, Boer Cumhuriyetleri’nin bağımsızlık arzusuyla çatıştı.
Siyasi Baskılar: İngiltere, Boer Cumhuriyetleri üzerinde siyasi nüfuz kurmaya çalıştı ve Boerler buna karşı direndi.
2. Savaşın Seyri
1899’da başlayan İkinci Boer Savaşı, her iki tarafın da büyük kayıplar verdiği, uzun ve yıpratıcı bir mücadeleye dönüştü. Boerler, gerilla taktikleriyle direniş gösterdi ancak İngilizler üstün askerî ve ekonomik gücüyle savaşı kontrol altına aldı.
Trojan Antlaşması’nın Maddeleri
1. Boer Cumhuriyetlerinin Teslimiyeti
Transvaal ve Orange Free State, İngiltere’ye bağlı koloniler haline geldi.
Boerler, kendi yerel yönetimlerini sürdürebilme hakkını kısmen korudu.
2. Genel Af ve Tazminatlar
Savaşa katılan Boer savaşçılarına genel af ilan edildi.
İngiltere, Boer çiftçilerinin yeniden ekonomiye kazandırılması için mali yardımda bulundu.
3. Siyah Halkın Hakları
Antlaşma, Güney Afrika’daki siyah halkın haklarına dair kapsamlı düzenlemeler içermedi. Bu durum, ilerleyen yıllarda apartheid rejiminin temellerini oluşturdu.
Antlaşmanın Sonuçları
1. İngiltere’nin Güney Afrika’da Hakimiyet Kurması
Trojan Antlaşması, İngiltere’nin Güney Afrika üzerindeki egemenliğini pekiştirdi. Bu durum, bölgenin ekonomik kaynaklarının İngiliz kontrolüne geçmesine neden oldu.
2. Boerlerin Ekonomik ve Siyasi Konumu
Antlaşma sonrası Boerler, ekonomik olarak desteklenmelerine rağmen, siyasi olarak İngiliz üstünlüğünü kabul etmek zorunda kaldılar.
3. Güney Afrika’nın Birleşmesi
Antlaşma, 1910’da Güney Afrika Birliği’nin kurulmasının yolunu açtı. Ancak bu birlik, siyah halkın dışlandığı bir yönetim sistemine dayandı.
Sonuç
Trojan Antlaşması, İkinci Boer Savaşı’nı sona erdirerek Güney Afrika’da İngiltere’nin kontrolünü sağlamlaştırdı. Ancak, bu antlaşmanın yarattığı sosyal ve ekonomik eşitsizlikler, Güney Afrika’nın uzun yıllar sürecek olan sorunlarının temelini oluşturdu.